TRẠNG QUỲNH – TRẠNG QUỶNH

Trạng Quỳnh – Trạng Quỷnh là một bộ truyện tranh thiếu nhi nhiều tập của Việt Nam được thực hiện bởi tác giả Kim Khánh, tập truyện đầu tiên mang tên "Sao sáng xứ Thanh" được Nhà xuất bản Đồng Nai phát hành giữa tháng 6 năm 2003.[2] Ban đầu, tác phẩm được đặt là Trạng Quỳnh . Trạng Quỳnh – Trạng Quỷnh được xem là một trong những bộ truyện tranh Việt Nam nổi tiếng và được độc giả – đa phần là thiếu nhi các thế hệ Millennials và thế hệ Z những năm đầu tiên – đón nhận nhiều nhất.Bộ truyện đã được ghi danh vào Sách Kỷ lục Việt Nam với kỷ lục "Bộ truyện tranh nhiều tập nhất".

Truyện lấy bối cảnh cả 2 Đàng thời Trịnh - Nguyễn phân tranh, nếu xét riêng theo bố cục bộ truyện, thì thời gian này ở Đàng Ngoài vào những năm Bảo Thái dưới thời Hoàng đế Lê Dụ Tông và Nhiếp chính Định Nam Vương Trịnh Căn, Đàng Trong dưới thời Đức Tộ Quốc Công Minh Vương Nguyễn Phúc Chu, những sự kiện xảy ra trong truyện không chính xác tuyệt đối với những gì xảy ra trên thực tế. Tác phẩm này ban đầu kể lại về cuộc đời của Trạng Quỳnh – một người có tính cách trào phúng dân gian Việt Nam. Trong truyện này, Trạng Quỳnh vốn thông minh từ trong bụng mẹ. Trước khi cậu sinh ra, một lần bà mẹ ra ao giặt đồ, bỗng nhìn thấy một con vịt bầu, bà mẹ liền ngâm câu thơ, và lập tức có tiếng đối đáp lại trong bụng vịt. Bà cho rằng đó là điềm lạ, nghĩ rằng bà sẽ sinh ra một quý tử, hiểu biết hơn người, sẽ là người có tiếng tăm. Thời gian trôi qua, bà hạ sinh một bé trai, tư dung thông minh lạ thường, đặt tên là Quỳnh theo một loài hoa nở về đêm.

Từ nhỏ, Quỳnh đã tỏ ra thông minh, học đâu nhớ đấy. Cậu ước mơ sau này sẽ làm ông trạng. Mặt khác, cậu cũng khá quậy, thường ở bẩn. Cậu gặp chuyện gì cũng có thể giải quyết, đối đáp rất giỏi. Ngay cả thầy và chúng bạn cũng khâm phục về tài trí của cậu.

Khi cậu trưởng thành, người ta bảo nhau rằng cậu ấy vẫn nghịch ngợm, nhưng điều đặc biệt là cậu không nghịch bằng hành động mà bằng trí thức của mình. Quỳnh thi đạt cả 3 kỳ thi nhưng chỉ đỗ đến Hương Cống vì chán ghét chốn quan trường thời đó

Một ngày nọ, Quỳnh bỗng gặp một chú nhóc lanh lợi (đứa con nuôi của quan thái y sau này), rất quậy, đang bị chủ nhà đuổi đánh. Từ đó, Quỳnh đặt cho chú bé mồ côi tên là Quỷnh "tai to" và nhận cậu làm tiểu đồng. Sau đó, Quỷnh cũng đã trở nên thông minh như cậu. 

Tuy nhiên, điều đáng buồn là Quỳnh đã bị Định Nam Vương giết hại. Trong một lần dự yến, Chúa nhường hết thịt cho Quỳnh còn bản thân chỉ ăn toàn rau (thật ra bên trong thịt có thuốc độc nhằm giết Quỳnh). Quỳnh thản nhiên ăn hết thịt do Chúa tiếp (dù bản thân Quỳnh biết trong thịt có độc), dùng tiệc xong về đến nhà thì tắt thở. Gia nhân lúc này làm theo kế hoạch Quỳnh đã chuẩn bị trước: đặt Quỳnh nằm trên võng, mở cuốn sách trên ngực Quỳnh như thể Quỳnh vẫn còn sống và đang nằm võng đọc sách, còn gia nhân vẫn sinh hoạt như bình thường, vờ như không có tang sự. Chúa cử người ra nhà Quỳnh theo dõi sự tình, nhưng lần nào mật thám trở về cũng báo là Quỳnh chưa chết. Lấy làm lạ, Chúa liền xuống nếm thử những món thịt đã cho Quỳnh ăn thì cũng trúng độc chết. Đợi đến khi triều đình thông báo Chúa băng hà, gia đình Quỳnh mới bắt đầu cho phát tang. Sau chuyện này, dân gian có câu "Trạng chết, Chúa cũng băng hà", Khi Quỳnh chết, gia đình và dân làng đều thương tiếc, về phần Quỷnh đã quyết tâm học hành để giúp dân giúp nước giống như cậu Quỳnh đời trước. Cậu thường hay giúp người, trừ bạo, nhưng đôi khi cũng rất nghịch ngợm (nghịch hơn cả Quỳnh).